Gas biltegiak % 80ra betetzea lortu du Europar Batasunak

Europar Batasuneko gas biltegiek % 80ko betetze maila gainditu dute, udazkenean eta neguan hornikuntza maila jakin bat bermatzeko blokeak ezarritako erreferentziazko atalasea, Errusiak bidalketak erabat gelditzen baditu ere egoerari aurre egin ahal izateko.

Gas Infrastructure Europe (GIE) gasaren sektorea EBko erakundeen aurrean ordezkatzen duen elkartearen datuen arabera, estatu kideen biltegiak % 80,17ra iritsi ziren abuztuaren 29an; datuak dituen azken eguna da hori.

Horrek esan nahi du beren lurraldeetan gas erreserbak dituzten Erkidegoko 18 kideen 160 instalazioek 890 terawatt/ordu (TWh) gas dituztela, Europar Batasunak Moskuri urtero erosi izan dion gasaren erdia.

Erreserba guztiak 1.100 TWh ingururekin betetzea ere ez litzateke nahikoa izango Kremlinek gasa erabat mozteko: blokeak 1.800 TWh inguru inportatu zituen Errusiatik 2019an, pandemia aurreko azken urtean, Bruegel ikasketa zentroaren arabera.

Orain arte, Moskuk gas fluxu guztiak edo batzuk itxi dizkie 12 estatu kideri, eta Alemania beldur da Nord Stream 1eko txorrota behin betiko moztuko ote duen, daukan edukiera baino askoz gutxiagora ponpatzen ari baita (astean 230 milioi metro kubiko inguru, garraiatzen zituen 1.200 milioien aldean, Bruegelek kalkulatu duenez).

Gainera, Gazprom Errusiako energia enpresa erraldoiak Engie konpainia frantziarrari gas fluxuak murriztuko dizkiola iragarri zuen astearte honetan. Murrizketa hori azken hilabeteetako hornidura murriztuari gehitu behar zaio.

Gas fluxuaren guztizko etetea

Europako Batzordeak araudi bat proposatu zuen estatu kideak beren gas biltegiak % 80 betetzera behartzeko aurtengo azaroaren 1a baino lehen, eta % 90ra 2023tik aurrera.

Orain arte, gasa biltegiratzeko ahalmen handiena duten bost herrialdeetatik hiruk % 80ko maila gainditu dute: Alemaniak % 83,65ean ditu erreserbak (204 TWh); Frantziako Estatuak, % 91,54an (120 TWh) eta Italiak, % 81,93an (158 TWh).

Herbehereetako eta Austriako erreserbak, Europar Batasuneko beste bi gas biltegi handiak, % 77,03an eta % 66,06an daude gaur egun, hurrenez hurren; eta Bulgaria, Kroazia, Hungaria, Letonia, Errumania eta Eslovakia ere ez dira % 80ra iritsi.

Espainiako Estatuak, negoziazioetan lortu zuen biltegiratze mailaren kalkuluak eta gas natural likidotuaren (GNL) erreserbak ere kontuan hartuta, eta bere gas-erreserbak % 84,37ra ditu (29,7 TWh).

Erkidegoko arauek ez dute eskatzen estatu kideek gas biltegiak izatea, petrolioarekin gertatzen ez den bezala; kasu horretan, kontsumorako 90 egunen baliokideak diren erreserbak nahitaez eduki behar dira.

Gas biltegirik ez duten Erkidegoko bederatzi bazkideei dagokienez (Zipre, Estonia, Finlandia, Grezia, Irlanda, Lituania, Luxenburgo, Malta eta Eslovenia), araudiak honako hau ziurtatzera behartzen ditu: ondoko herrialde batek, gutxienez, hidrokarburoaren urteko kontsumoaren % 15 biltegiratzen duela.

Prezio altuak

Estatu kideak gasa biltzen ari dira, gainera, lehengai horren kotizazioa inoiz ikusi gabeko mailetara iritsi den testuinguru batean.

Gasaren etorkizuneko prezioen erreferentziazko indizeak, Herbehereetako TTFk, 253 euro megawatt/orduko inguruan itxi zuen astearte honetan, joan den ostiraleko 340 euroen aldean, baina 2021eko abuztu amaierako kotizazioa baino ia bederatzi aldiz gehiago (29 euro MWh-ko).

Horrek mugimenduak arindu ditu Europako hiriburuetan, batez ere Alemanian, zeinak uko egiten baitzion merkatu elektrikoak esku hartzeari joan den asteburura arte. Orain, gasaren prezioa elektrizitatearenetik bereiztearen alde agertu da herrialde hori.

Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak bere herrialdeko gobernuaren lekukoa hartu zuen, eta duela gutxi "larrialdiko" esku-hartze bat agindu zuen, asteetan prest egongo dena, baita sistemaren "egiturazko" erreforma bat ere 2023rako.

Europar Batasunak martxa behartuak egiten ditu Errusiara egiten dituen erregai fosilen inportazioak ahalik eta gehien murrizteko, kontsumoa murriztuz eta hornitzaileak dibertsifikatuz, baina gasaren gehiegizko prezioak eteteko ere jardun behar izan du.